Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ελλάδα είναι ένας ευλογημένος τόπος που κρύβει αμέτρητους διατροφικούς και γευστικούς θησαυρούς σε κάθε γωνιά της. Μία λοιπόν από τις ευλογημένες «γωνιές» της είναι η Χίος με τα φημισμένα εσπεριδοειδή της. Η Citrus τα προσφέρει στην καλύτερη εκδοχή τους μέσα από μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων και γεύσεων.
Με το βλέμμα στραμμένο στον διατροφικό πλούτο, τον σεβασμό στη φύση και την παράδοση της Χίου, ιδρύθηκε η εταιρεία Citrus το 2008. Αμυγδαλωτά, μαρμελάδες, υποβρύχια, γλυκά του κουταλιού, λουκούμια, πίτες φρούτων και χυμοί είναι ορισμένα από τα μοναδικά προϊόντα που είναι 100% φυσικά και προέρχονται από τα δύο κτήματα της Citrus. Το όραμά της Citrus είναι η ανάδειξη των μοναδικών χαρακτηριστικών των εσπεριδοειδών που καλλιεργούνται στους οπωρώνες του παραδοσιακού οικισμού Κάμπος της Χίου μέσα από την παραγωγή χειροποίητων παραδοσιακών γλυκισμάτων. Επιπλέον, η αειφόρος ανάπτυξη του Κάμπου, η ενίσχυση της τοπικής οικονομίας του νησιού, η προβολή των χιώτικων προϊόντων εντός και εκτός Ελλάδας, η σύνδεση της αγροτικής παραγωγής με τον πολιτισμικό χαρακτήρα του Κάμπου, έτσι όπως αυτός διαμορφώθηκε διαμέσου των αιώνων, είναι από τους πρωταρχικούς της στόχους.
Με φόντο μια γνήσια χιώτικη ιστορία συστηματικής καλλιέργειας και εμπορίου από τον 14ο αιώνα, η Citrus στοχεύει να συνδέσει με δυναμικό τρόπο το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον των εσπεριδοειδών του Κάμπου ιδρύοντας μια πρότυπη οικοτεχνική μονάδα. Τα φρούτα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και σημαντικής διατροφικής αξίας τα οποία προωθούνται στην ελληνική αλλά και την παγκόσμια αγορά.
Η σημερινή αξιοποίηση τους από τη Citrus σε νέες χρήσεις, γεύσεις και αρώματα επιβεβαιώνει ότι με εναλλακτικούς και ποιοτικούς τρόπους είναι δυνατόν να δοθεί στον σύγχρονο άνθρωπο ένα ζωντανό άρωμα μνήμης από προϊόντα που παράγονται στην καρδιά του Κάμπου της Χίου, σε ένα μοναδικό αρχοντικό του 1742. Στον χώρο της Citrus λειτουργεί Μουσείο όπου ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για την ακμή της περιοχής χάρη στα μοναδικά της εσπεριδοειδή, ενώ δίνεται η δυνατότητα σε όποιον το επιθυμεί μέσω της περιήγησής του και στο κτήμα, να βιώσει το συναρπαστικό παρελθόν αλλά και το δημιουργικό παρόν και μέλλον των εσπεριδοειδών του Κάμπου.
Η Citrus καλλιεργεί δύο κτήματα με ποικιλίες εσπεριδοειδών, αλλά και μοναδικά μανταρίνια Χίου και μεταποιεί, παράγοντας χειροποίητες γεύσεις γλυκών και άλλων προϊόντων. Επιπλέον, προβάλει την ιστορία των εσπεριδοειδών σε ένα μοναδικό πολυχώρο όπου φιλοξενούνται μνήμες, ντοκουμέντα και στοιχεία της κοινωνίας του Κάμπου, της ιστορίας των εσπεριδοειδών από τον 15ο αιώνα, της καλλιέργειας των περιβολιών, της εμπορικής διαδικασίας από το παρελθόν έως σήμερα και τέλος δίνεται η διάσταση του χώρου του Κάμπου ως ένα εκτεταμένο αγροπεριβαλλοντικό τοπίο υψηλής πολιτιστικής αξίας.
Μανταρίνι Χίου
Το «Μανταρίνι Χίου» είναι ο καρπός δένδρων του είδους Citrus deliciose tenore, και πιο συγκεκριμένα της ποικιλίας «Κοινό Χιώτικο». Πρόσφατα οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναγνωρίζοντας την αξία του ως φρέσκου διαλεκτού καρπού αλλά και την ταύτιση του με το νησί της Χίου, προχώρησαν στην αναγνώριση του ως «Προϊόν Γεωγραφικής Προέλευσης – Π.Γ.Ε.» με την ονομασία «Μανταρίνι Χίου» (Mandarini Chiou). Η μοναδικότητα του Μανταρινιού Χίου καθορίζεται από τα πλούσια σε θρεπτική αξία συστατικά του τα οποία το κάνουν ιδιαίτερα αρωματικό και γευστικό.
Το Χιώτικο Μανταρίνι είναι γνωστό με αυτή την ονομασία εδώ και πολλές δεκαετίες στις αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ το εμπόριο του έφερε σημαντική ευημερία στο νησί της Χίου. Η Χίος είναι γνωστή στους αιώνες για τα μοναδικά προϊόντα της (μαστίχα και εσπεριδοειδή), ενώ οι Χιώτες, περήφανοι για τον τόπο και τα αγαθά του, τα αντιμετωπίζουν με σεβασμό, ως στοιχεία του τοπικού πολιτισμού τους. Ο Κάμπος της Χίου αποτελεί την περιοχή του νησιού στην οποία κυρίως μπορεί κανείς να συναντήσει περιβόλια με μανταρίνια και εσπεριδοειδή. Υψηλοί μαντρότοιχοι, εξαιρετική αρχιτεκτονική και ιδιαίτερες καλλιεργητικές μέθοδοι κάνουν τα φρούτα αυτά μοναδικά. Σήμερα στα κτήματα, το μουσείο και την οικοτεχνική μονάδα παραγωγής της Citrus, στον Κάμπο της Χίου μπορεί ο επισκέπτης να γνωρίσει τον ιστορικό και φυσικό κύκλο της ζωής των εσπεριδοειδών της Χίου, ταυτόχρονα όμως να συναντήσει και σύγχρονους εναλλακτικούς τρόπους αξιοποίησης του Μανταρινιού της Χίου σε νέες γεύσεις και ιδέες.
Ο ευλογημένος Κάμπος Χίου
Ο Κάμπος είναι ένας μοναδικός, νοητός κήπος εσπεριδοειδών στο κέντρο του νησιού, σε απόσταση μόλις έξι χιλιομέτρων από την πόλη κατά μήκος της ανατολικής ακτής του νησιού. Μυροβόλα περιβόλια εσπεριδοειδών με τους χαρακτηριστικούς ψηλούς μανδρότοιχους από θυμιανούσικη πέτρα και σπάνια αρχοντικά ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού κάλλους και αισθητικής συγκροτούν ένα μοναδικό οικιστικό σύνολο. Η περιοχή αναπτύχθηκε ως περιαστική του Κάστρου της Χίου από τους Γενοβέζους, κατά τον 14ο αιώνα, χρονολογία που αποτέλεσε και το χρόνο άφιξης των εσπεριδοειδών στο νησί.
Αρχικά στον Κάμπο καλλιεργήθηκε μετάξι και αργότερα εσπεριδοειδή που εξελίχθηκαν σε βασική πηγή πλούτου για τη Χίο και τους εμπόρους της. Η ανάπτυξη ενός δυναμικού τοπικού εμπορικού δικτύου μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα βασίζονταν σε ντόπιους οι οποίοι είχαν αναπτύξει επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ευρώπη, την Ασία αλλά και την Ινδία. Όσα περιβόλια παραμένουν ενεργά ποτίζονται από πηγάδια με μάγγανο που στο παρελθόν γύριζαν με ζώα, ενώ τώρα η άρδευση γίνεται με σύγχρονα μέσα. Ευτυχώς πολλά από τα μοναδικά αρχοντικά της περιοχής επιβιώνουν. Η έδρα της Citrus στεγάζεται σε ένα από αυτά. Αψιδωτές πόρτες και παράθυρα, στοές από μαρμάρινα κολωνάκια, μπαλκόνια που υποστοιβάζονται από μικρές αψίδες και πελώριες αυλόπορτες, βοτσαλωτές αυλές και ζωγραφιστά ταβάνια χαρίζουν στον Κάμπο τον μοναδικό του χαρακτήρα.
Κατά τη δεκαετία του 1960, ο Κάμπος άρχισε να παρακμάζει και οι καλλιέργειες σταδιακά μειώθηκαν χρόνο με το χρόνο, ενώ τα αρχοντικά σταδιακά ερήμωναν. Σήμερα ο Κάμπος έχει χαρακτηριστεί «ιστορικός τόπος» από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και παραμένει μια σημαντική αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά περιοχή όπου κυριαρχούν πλήθος δραστηριοτήτων.
Η Citrus αξιοποιεί δύο κτήματα στον Κάμπο της Χίου με συνολική έκταση 40 και πλέον στρεμμάτων. Κατά κύριο λόγο παράγουν βιολογικά προϊόντα, δηλαδή καλλιεργούνται με παραδοσιακές τεχνικές έτσι ώστε τα προϊόντα μας να μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα από το εργαστήριο μας για την παραγωγή των προϊόντων εσπεριδοειδών.
Στην Citrus ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί φρέσκα λουκούμια και αμυγδαλωτά που παράγονται με παραδοσιακό και χειροποίητο τρόπο αλλά και να προμηθευτεί γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες, υποβρύχια, τόσο με γεύσεις εσπεριδοειδών όσο και άλλων φρέσκων φρούτων, βάση όλων των προϊόντων μας.
Μουσείο Citrus
Tο μουσείο αναδεικνύει τον πρωταγωνιστικό ρόλο των φρούτων των εσπεριδοειδών στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής και την εμπορική άνθηση της Χίου τους προηγούμενους αιώνες. Αποτελεί ένα δυναμικό εκθεσιακό χώρο στο κάτω μέρος του αρχοντικού όπου ο επισκέπτης μπορεί να πληροφορηθεί για:
• την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών στις εποχές του χρόνου, τα εργαλεία και τις μεθόδους παραγωγής, τις συνήθειες και τις καλλιεργητικές πρακτικές, τις ποικιλίες και τα ιδιαίτερα στοιχεία που κάνουν τα μανταρίνια και τα άλλα φρούτα τόσο μοναδικά.
• την κοινωνία των εσπεριδοειδών, τους ανθρώπους που αποτέλεσαν τον κεντρικό παράγοντα για την άνθηση του μοναδικού μύθου των χιώτικων μανταρινιών και άλλων φρούτων από τους Γενοβέζους, τους εμπόρους που τα ταξίδεψαν στις αγορές του κόσμου, τους καλλιεργητές, τους επιστάτες και βέβαια τους άρχοντες του Κάμπου.
• την εμπορική διαδικασία από τις αρχές του 15ου αιώνα προς την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, τις μοναδικές συσκευασίες των εμπορευμάτων και το χάρτωμα των φρούτων, ένα – ένα, τους γνωστούς ως σήμερα εμπορικούς δρόμους που έκαναν τα εσπεριδοειδή της Χίου είδος πολυτελείας στις ευρωπαϊκές αγορές μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα.
• την εκτεταμένη περιοχή του Κάμπου, με τα μοναδικά αρχοντικά και τους τοίχους που τα περιβάλλουν, τα περιβόλια, το μάγκανο και τα άλλα στοιχεία της περιοχής που της έχουν δώσει μια αρχιτεκτονική ιδιομορφία μοναδική στην Ευρώπη.
• την ιστορία της περιοχής μέσα από ένα φιλμ 23 λεπτών όπου κάτοικοι της περιοχής εξιστορούν για την ακμή και παρακμή των φρούτων των εσπεριδοειδων.
