Κάρπαθος: ανέγγιχτη από το χρόνο

7 Φεβρουαρίου 2018

Το νοτιότερο νησί των Δωδεκανήσων ξεναγεί τον επισκέπτη του σε άλλες εποχές αφού η Κάρπαθος έχει μείνει ανέγγιχτη από το χρόνο.

Το δεύτερο σε μέγεθος νησί των Δωδεκανήσων αποτελεί κι έναν από τους πιο ιδιαίτερους προορισμούς του νοτίου Αιγαίου. Η πλούσια μορφολογία του εδάφους της με τα ψηλά βουνά και τις βαθιές χαράδρες προφυλάσσει και αναδεικνύει ιστορικά μνημεία και φυσικούς παράδεισους.

Σύμφωνα με τον θρύλο οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού αγαπούσαν τόσο πολύ τον τόπο τους που έκλεψαν τους Ολύμπιους θεούς για να τους έχουν κοντά τους. Για αυτό και τους δόθηκε το όνομα Αρπάθεοι το οποίο στην πορεία εξελίχθηκε σε Καρπάθιοι. Ο μύθος θέλει το νησί να είναι η πατρίδα του τιτάνα Ιαπετού, σε αυτήν γεννήθηκε ο Πρωτέας και έζησε ο Προμηθέας. Οι μύθοι και οι θρύλοι του νησιού παραμένουν ζωντανοί μέσα από τις παραδόσεις που διατηρούνται με ευλάβεια από τους κατοίκους του. Σύμφωνα με τα όσα ορίζουν τα αρχαιολογικά ευρήματα το νησί κατοικείται από την πρώιμη εποχή του Χαλκού ενώ το πιο χαρακτηριστικό εύρημα, ένα λίθινο ειδώλιο γυναικείας θεότητας, χρονολογείται το 3000π.Χ. και βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.

Η Κάρπαθος έχει μείνει ανέγγιχτη από το χρόνο.
Η Κάρπαθος έχει μείνει ανέγγιχτη από το χρόνο.

Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Κάρπαθος ή διαφορετικά τα Πηγάδια. Το νότιο τμήμα είναι το ευκόλως προσβάσιμο ενώ το βόρειο θεωρείται λίγο πιο δύσκολο στην πρόσβαση χάρη όμως σε αυτή του την ιδιαιτερότητα έχει κατορθώσει να αποτελέσει καταφύγιο για σπάνια και απειλούμενα είδη πτηνών ενώ έχει διατηρήσει πλούσια χλωρίδα. Βόρεια του νησιού βρίσκεται η νησίδα Σαρία η οποία κάποτε αποτελούσε τμήμα του νησιού. Η πρωτεύουσα βρίσκεται νοτιοανατολικά στο νησί και πήρε το όνομά της από τα πολλά πηγάδια που υπήρχαν σε αυτήν. Σε αυτή βρίσκεται το μεγαλύτερο λιμάνι του νησιού ενώ ικανοποιητικών διαστάσεων είναι και ο αερολιμένας. Η πόλη είναι χτισμένη στο ίδιο σημείο όπου βρισκόταν το αρχαίο Ποτίδαιον ή Ποσείδον με αρκετά αξιοθέατα αυτού να διασώζονται έως σήμερα. Η πρωτεύουσα διαθέτει επίσης και αρκετά νεότερα μνημεία από την εποχή των Ιταλών κατακτητών. Στα εν λόγω κτίρια πλέον στεγάζονται το Επαρχείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Ειρηνοδικείο και το Λιμεναρχείο. Το νησί αριθμεί συνολικά 18 παλαιοχριστιανικές βασιλικές με την Αγία Φωτεινή να βρίσκεται στην πρωτεύουσα.

Περίπου 8 χλμ. βορειότερα από την πρωτεύουσα βρίσκεται το Απέρι, η παλιά πρωτεύουσα του νησιού. Καλά κρυμμένο και προστατευμένο από τους πειρατές. Εδώ βρίσκονται το Κάστρο και η αρχαία ακρόπολη. Δυτικότερα βρίσκεται ακόμα ένας σημαντικός οικισμός, η Αρκάσα με τους αρχαίους θαλαμωτούς τάφους και τα ερείπια της αρχαίας Αρκάσιας. Κινούμενοι βορειότερα συναντάμε το πλούσιο σε ρωμαϊκά μνημεία, Λευκό ενώ διάσπαρτοι σε ολόκληρο το νησί βρίσκονται οι παλιοί ανεμόμυλοι. Ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς στο βόρειο τμήμα του νησιού είναι η Όλυμπος, μεσαιωνικός οικισμός του 9ου αι. καλά κρυμμένος και σφηνωμένος μέσα στα βράχια. Στο βόρειο τμήμα βρίσκεται και η αρχαία ιερή πόλη της Βρυκούντος. Ο Βορράς είναι γεμάτος από παλιά μονοπάτια μέσα στη φύση ιδανικά για όσους λατρεύουν την πεζοπορία. Η Κάρπαθος και η Σαρία είναι ενταγμένες στο δίκτυο Natura 2000 και θεωρούνται σημαντικός τόπος για πτηνά αλλά και για τη μεσογειακή φώκια.

Η Κάρπαθος είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000
Η Κάρπαθος είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000

Προϊόντα και γαστρονομία

Η Κάρπαθος χάρη στην πλούσια μορφολογία της προσέφερε στους κατοίκους της γόνιμα για καλλιέργεια εδάφη και πλούσια σε παραγωγή. Το βόρειο μέρος του νησιού διαθέτει σημαντικούς αμπελώνες οι οποίοι παράγουν κυρίως το φημισμένο ημίγλυκο ερυθρό κρασί. Το θυμαρίσιο μέλι και το μέλι από ρίκι αποτελούν επίσης δύο διαδεδομένα προϊόντα του νησιού τα οποία αξιοποιούνται αναλόγως και στην τοπική κουζίνα. Σημαντική είναι και η τυροκομία του νησιού με πιο γνωστά το μαλακό μανούλι και το αρμυροτύρι. Τα ζυμαρικά μακαρούνες αποτελούν τη σπεσιαλιτέ του νησιού ενώ διάσημα είναι και τα παστά από την πλούσια αλιεία της Καρπάθου.