Με ιστορία που χάνεται στις ρίζες του ελληνικού πολιτισμού ο Βόλος είναι μία πόλη φιλόξενη γεμάτη αξιοθέατα, μαγευτική φύση και… νοστιμιές για τσίπουρο!
Βρίσκεται κτισμένος στους πρόποδες του Πηλίου στον μυχό του Παγασητικού κόλπου επωφελούμενος τόσο από την πλούσια βλάστηση του βουνού όσο και από την πλούτο της θάλασσας. Ο απάνεμος κόλπος υπήρξε πάντοτε ένα σημείο αναφοράς ταξιδιωτών και εμπόρων δίνοντας στην περιοχή δύναμη και ισχύ από την πρώιμη αρχαιότητα. Η αρχαία Μαγνησία αποτελεί μία από τις πρώτες περιοχές του ελλαδικού χώρου που κατοικήθηκαν ενώ οι νεολιθικοί οικισμοί οι οποίοι έχουν ανακαλυφθεί στις περιοχές Σέσκλο και Διμήνι χρονολογούνται από το 7.000 π.Χ.. Βρίσκονται 14 χλμ. και 4 χλμ. αντίστοιχα, από την πόλη του Βόλου και αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής αλλά και των Βαλκανίων. Στην περιοχή κατά την μυκηναϊκή περίοδο αναπτύχθηκε και η περίφημη αρχαία Ιωλκός στην οποία αναφέρεται και ο μύθος του Ιάσονα για το χρυσόμαλλο Δέρας ενώ υπάρχει και πλήθος ιστορικών αναφορών από τον Ησίοδο και άλλους οι οποίοι τοποθετούν την πόλη στην παραλία του Παγασητικού.
Για το τοπωνύμιο «Βόλος» έχουν αναπτυχθεί πολλές θεωρίες. Μία εξ αυτών αναγνωρίζει τη λέξη ως παράγωγο της λέξης βολή αναφορά στον τρόπο με τον οποίο πετούσαν οι ψαράδες τα δίχτυα. Μία άλλη θεωρία αναζητεί τη ρίζα του σε παραφθορά της λέξης Γόλος από το σλαβικό gol που σημαίνει διοικητική έδρα.
Η ίδια η πόλη του Βόλου αποτελεί από μόνη της ένα αξιοθέατο ενώ το καλά διαμορφωμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων εξυπηρετεί τους λάτρεις της ποδηλατάδας να φτάσουν ευκολότερα στα σημεία ενδιαφέροντος. Το ιστορικό κέντρο της πόλης περικλείεται από τις οδούς Ιάσονος, Δημητριάδος και Ερμού εκεί χτυπάει και σήμερα η καρδιά του εμπορίου και της διασκέδασης. Η πεζοδρομημένη λεωφόρος Αργοναυτών οδηγεί στην «Αργώ» έργο του γλύπτη Νικόλα και ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της πόλης, σε αυτήν βρίσκεται και το σκαρί του ομώνυμου πλοίου το οποίο έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με τις περιγραφές που αφορούσαν στο αρχαίο.
Η βιομηχανική ανάπτυξη που γνώρισε ο Βόλος τον 20ο αι. χάρισε στην πόλη σημαντικά αρχιτεκτονικά δημιουργήματα και νεοκλασικά κτίρια. Ξεχωριστό οικοδόμημα το κτίριο Παπαστράτου (1926) το οποίο πλέον φιλοξενεί υπηρεσίες και σχολές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στο δυτικό τμήμα του Βόλου βρίσκεται η συνοικία «Παλιά» στην οποία βρίσκονται τα ρωμαϊκά λουτρά, τα ερείπια του κάστρου (6ος αι. μ.Χ.), η οθωμανική πυριτιδαποθήκη (1600) αλλά και το παλαιό εργοστάσιο Τσαλαπάτα (1925) το οποίο πλέον έχει μετατραπεί σε μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας.
Από τα πιο ιδιαίτερα κτίρια της πόλης είναι και το Δημοτικό θέατρο το οποίο διαθέτει τη μεγαλύτερη σκηνή των Βαλκανίων αλλά και το κινηματοθέατρο Αχίλλειο (1925). Όσοι επιθυμούν μία πανοραμική θέα της πόλης ανεβαίνουν στον καταπράσινο λόφο Γορίτσας όπου βρίσκεται η εκκλησία της Παναγιάς χτισμένη το 1892 ενώ ένας άλλος εντυπωσιακός ναός είναι η Παναγιά της Τρύπας η οποία βρίσκεται μέσα σε μία σπηλιά δίπλα στη θάλασσα.
Γαστρονομία και προϊόντα
Από την προσφυγική συνοικία της Νέας Ιωνίας του Βόλου ξεκινάει η παράδοση για τα φημισμένα τσιπουράδικα. Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες έφεραν μαζί τους την τεχνική για την κατασκευή του παραδοσιακού σμυρναίικου τσίπουρου μαζί με μερικές από τις πιο διάσημες συνταγές για… μεζέδες. Στις συνοικίες λοιπόν Νέα Ιωνία και Παλιά βρίσκονται συγκεντρωμένα μερικά από τα διασημότερα τσιπουράδικα της πόλης. Εκεί δεν παραγγέλνεις όπως ήξερες αλλά όπως μαθαίνεις! Επιλέγεις πρώτα το τσίπουρο και στη συνέχεια απολαμβάνεις τους μεζέδες που το συνοδεύουν. Θαλασσινοί μεζέδες με αλίπαστα, καπνιστά, όστρακα και μαλάκια αλλά και ντόπια αλλαντικά που μεθάνε με το άρωμά τους. Κόκορας κρασάτος, ριγανοκεφτέδες, τσιτσίραυλα, γεμιστοί κολοκυθοανθοί, σπετζοφάι και μανιταρομεζέδες είναι από τα πιο δημοφιλή εδέσματα.
Από τα πιο χαρακτηριστικά αλλαντικά είναι το λουκάνικο των Βλάχων με το έντονο άρωμα και τον ιδιαίτερο τρόπο αφυδάτωσης και ξήρανσής του, το συναντάμε πιο συχνά στο… σπετζοφάι. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα του Βόλου έχουν και την δική τους ετικέτα αφού από το 1926 ιδρύθηκε η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Βόλου με το εργοστάσιο της ΕΒΟΛ να παράγει προϊόντα γάλακτος συμβατικά αλλά και βιολογικά.
Ο Βόλος όμως δεν έχει μόνο τσίπουρο, έχει και κρασί και συγκεκριμένα το διάσημο λευκό κρασί της Ν. Αγχίαλου το οποίο διαθέτει νεύρο και έντονη ξηρότητα. Πέρα όμως τις επιλογές σε αλκοόλ στην Αγριά βρίσκεται και το εργοστάσιο της ΕΨΑ με τα διάσημα αναψυκτικά και την περίφημη λεμονάδα.
Το βουνό των Κενταύρων έχει δώσει την πρώτη ύλη και για μερικά από τα πιο διάσημα προϊόντα της περιοχής, τα γλυκά του κουταλιού και τα λικέρ τα οποία συνήθως παρασκευάζονται από τους γυναικείους συνεταιρισμούς μαζί με τον ξακουστό χαλβά και τα ντόπια ζυμαρικά. Τα κάστανα, τα φιρίκια και τα μήλα Ζαγοράς είναι από τις διασημότερες παραγωγές της περιοχής ενώ τα μελίσσια παράγουν μέλι και μελισσοκομικά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας. Η κονσερβολιά του Πηλίου αποτελεί προϊόν ΠΟΠ από το 1996.