Η Πάρος, το νησί του Αιγαίου με τα λευκά μάρμαρα και τις μαγικές ακτές αποτελεί έναν από τους βασικότερους τουριστικούς προορισμούς της χώρας.
Είναι λίγες οι φορές που δεν διασώζεται κάποιος μύθος για την ονομασία μίας τοποθεσίας στη χώρα μας. Ωστόσο στην περίπτωση της Πάρου μόλις μία πληροφορία έχουμε για την προέλευση του ονόματός της. Παρά την μεγάλη ιστορία του νησιού και το σημαντικό του ρόλο στον κυκλαδικό πολιτισμό το όνομα «Πάρος» εντοπίζεται για πρώτη φορά τον 7ο αι. π.Χ. . Θεωρείται πως πήρε το όνομά της από τον Αρκάδα οικιστή του νησιού τον Παρράσιο και οι κάτοικοι της ονομάζονταν Πάριοι.
Πρωτεύουσα και κύριο λιμάνι του νησιού είναι η Παροικιά. Κτισμένη ακριβώς στη θέση της αρχαίας πόλης είναι γεμάτη αξιοθέατα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Γνώρισε τη μεγαλύτερη ανάπτυξή της τον 6ο αι. π.Χ. και ήδη από τις πρώτες ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στο νησί αποκαλύφθηκαν τα ιερά του Δηλίου Απόλλωνα, του Ασκληπιού, του Πυθίου Απόλλωνα, ο αρχαϊκός ναός της Αθηνάς στο Κάστρο και ένας προϊστορικός οικισμός. Στις αρχαιολογικές ανακαλύψεις συγκαταλέγεται και ένα σημαντικό εργαστήριο γλυπτικής στη θέση Θόλος της Παροικιάς. Εκεί εντοπίστηκαν ημιτελή γλυπτά των μαθητευόμενων ενώ δίπλα βρέθηκε και ένα εργαστήριο αγγειοπλαστικής. Αρκετά από τα σημαντικότερα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Πάρου προέρχονται από το αρχαίο νεκροταφείο της Παροικιάς που βρίσκεται στο λιμάνι. Σε μικρή απόσταση από το λιμάνι βρίσκεται και ο επιβλητικός ναός της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής ένας από τους σπουδαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς στην Ελλάδα. Η παράδοση της Πάρου τοποθετεί το χτίσιμο του ναού στα μέσα του 4ου αι. από την Αγία Ελένη ή από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο και πραγματοποιήθηκε σε εκπλήρωση του τάματος της μητέρας του η οποία είχε προσευχηθεί σε κοντινό ναό η κατασκευή του οποίου θεωρείται προγενέστερη. Στο Ιερό Βήμα του Ναού εντοπίζονται και δύο από τα σημαντικότερα μνημεία τα οποία συναντώνται σπάνια σε παλαιοχριστιανικούς ναούς. Αυτά είναι το Κιβώτιο και το Σύνθρονο. Στη νότια πλευρά του βρίσκεται το αρχαίο Βαφτιστήρι του 4ου αι., το αρχαιότερο και καλύτερα διατηρημένο βαφτιστήρι που μπορούμε να εντοπίσουμε σε όλη την ορθόδοξη Ανατολή. Ο ναός γνώρισε πολλές καταστροφές και λεηλασίες ενώ γύρω από αυτόν υπάρχουν πολλά παρεκκλήσια και μνημεία με αρχαιότερο το παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου στο οποίο θεωρείται πως είχε προσευχηθεί η Αγία Ελένη. Στο μικρό παρεκκλήσι της Οσίας Θεοκτίστης βρίσκεται και ο τάφος της Οσίας.
Λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα της Παροικιάς βρίσκεται η Κοιλάδα με τις Πεταλούδες ένας βιότοπος ο οποίος τους καλοκαιρινούς μήνες γεμίζει από πεταλούδες του είδους Tiger moth. Κινούμενοι στην ενδοχώρα του νησιού βρίσκουμε τον γραφικό οικισμό Μαράθι, δίπλα από τον οποίο βρίσκονται τα αρχαία λατομεία μαρμάρου της Πάρου. Η λειτουργία τους ξεκίνησε την πρωτοκυκλαδική περίοδο και έληξε τον 19ο αι.. Πρόκειται για σπάνια υπόγεια λατομεία όπου η εξόρυξη γινόταν με τη βοήθεια λύχνων για αυτό και το μάρμαρο λεγόταν λυχνίτης. Σε λυχνίτη λαξεύτηκαν έργα όπως ο Ερμής του Πραξιτέλους και η Αφροδίτη της Μήλου. Τα αρχαία λατομεία είναι επισκέψιμα από το κοινό και έχουν δύο εισόδους. Συνεχίζοντας με ανατολική κατεύθυνση στο Κάτω Μαράθι λίγο πριν τις Λεύκες βρίσκουμε ένα από τα παλαιότερα ξωκλήσια της Πάρου τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, το οποίο χρονολογείται στο 12ο-13ο αι. Πρόκειται για ένα μικρό, λευκό ναό με τρούλο ο οποίος βρίσκεται μέσα στους αμπελώνες.
Η δεύτερη κωμόπολη και λιμάνι της Πάρου είναι η Νάουσα στο βόρειο τμήμα του νησιού. Στη θέση Κουκουναριές πάνω από τον οικισμό Κολυμπήθρες έχει ανακαλυφθεί μυκηναϊκό ανάκτορο (1.200 π.Χ.). Στη είσοδο του γραφικού λιμανιού και απέναντι από το βενετσιάνικο κάστρο βρίσκεται ο μικρός ναός του Αγίου Νικολάου με το τοξοειδές καμπαναριό. Στα αξιοθέατα συγκαταλέγεται και η ιστορική Μονή Αγίου Αθανασίου στα Πρωτόρια Νάουσας τα κελιά της οποίας έχουν μετατραπεί σε βυζαντινό μουσειακό χώρο με έκθεση από ξυλόγλυπτα της βυζαντινής και ενετικής περιόδου. Ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η περιοχή Σάντα Μαρία στην βορειοανατολική άκρη του νησιού. Απέναντι από τη Νάουσα στον κόλπο όπου βρίσκεται η Μονή του Αϊ Γιάννη Δέτη έχει δημιουργηθεί ένα Περιβαλλοντικό – Πολιτιστικό Πάρκο. Πρόκειται για ένα θεματικό πάρκο με ιδιαίτερο γεωλογικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Νοτιότερα στον Αμπελά στη θέση Παλαιόπυργος υπάρχει πύργος της ενετικής εποχής.
Η ιστορική Αντίπαρος
Από το κεντρικό λιμάνι της Πάρου μπορούμε να μεταβούμε στην Αντίπαρο με τις νησίδες Σαλιαγκό και Δεσποτικό οι οποίες έχουν μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Η αρχαία ονομασία της είχε φοινικική προέλευση και ήταν Ωλίαρος. Η ιστορία της Αντίπαρου ξεκινά τη νεολιθική εποχή ενώ σε αυτήν εντοπίζεται ο παλαιότερος οικισμός των Κυκλάδων. Το σπήλαιό της υπήρξε καταφύγιο των κατοίκων για αυτό και εντός του εντοπίζονται πολλές επιγραφές αλλά και σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα.
Τοπικά προϊόντα
Το διασημότερο προϊόν της Πάρου είναι σίγουρα οι οίνοι της με αρκετούς από αυτούς να φέρουν τον χαρακτηρισμό ΠΟΠ. Λευκά και κόκκινα κρασιά με την λευκή ποικιλία Μονεμβασιά να ξεχωρίζει. Εξίσου σημαντική και το ερυθρό κρασί ποικιλίας Μαντηλαριά ενώ ανάμεσα στους οίνους που βρίσκουμε είναι και το μαύρο Αηδάνι. Σημαντική είναι και η τυροκομική παραγωγή του νησιού με την ξυνομυζήθρα, το τουλουμίσιο, το λαδοτύρι και το ανθότυρο να είναι χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης. Οι θαλασσινοί μεζέδες του νησιού συνδυάζονται με την τοπική ρακί, τη σούμα ενώ ξεχωριστή θέση στο τραπέζι έχει και η κάπαρη.