Η Τήνος είναι ένα ξεχωριστός τόπος που χρόνια τώρα έχει απεγκλωβιστεί από τα δεσμά των στερεοτύπων. Η Τήνος δεν είναι ένα «παρεξηγημένο» νησί αλλά ένας ευλογημένος τόπος με έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα που συγκεντρώνει στον πυρήνα της άγρια ομορφιά, σπουδαίους καλλιτέχνες, παραμυθένια χωριά, ιδιαίτερα τοπικά εδέσματα αλλά και δυνατούς βοριάδες. Πρόκειται για ένα κυκλαδονήσι με καλά φυλαγμένα μυστικά που δεν βιάζεται να τα αποκαλύψει στους επισκέπτες του.
Χιλιάδες εκκλησίες και μικρά ξωκκλήσια, σοκάκια, πετρόχτιστες καμάρες, αρχοντικά με οικόσημα και μαρμάρινες λεπτομέρειες και πλακόστρωτα αποτελούν τη σκακιέρα μιας παρτίδας που δεν τελειώνει ποτέ. Στο «νησί του Αιόλου», οι δυνατοί βοριάδες σε παρασύρουν στα ανοιχτά, εκεί οι προβληματισμοί και το άγχος δεν υπάρχουν στο χάρτη. Η Τήνος είναι προικισμένη από τη φύση µε σπάνια πετρώµατα, όπως το πράσινο μάρμαρο που διακόπτεται από λευκές φλέβες και σκουρόχρωμα νερά και το συναντάμε στην εσωτερική επένδυση πολλών εκκλησιών. Φυσικά, το λευκό μάρμαρο πρωταγωνιστεί σε όλα τα τηνιακά σπίτι, στη φημισμένη Σχολή Καλών Τεχνών αλλά και στο υψηλού επιπέδου Μουσείο Μαρμαροτεχνίας. Πώς λοιπόν, αυτό το νησί με τόση φυσική ομορφιά και προίκα να μην γεννήσει σπάνιες καλλιτεχνικές προσωπικότητες, όπως ο Γιαννούλης Χαλεπάς, ο Δημήτρης Φιλιππότης, ο Νικηφόρος Λύτρας, ο Νικόλαος Γύζης και ο Λάζαρος Σώχος;
Εκτός από το πραγματικά εντυπωσιακό Μουσείο Μαρμαροτεχνίας -στο μεγαλύτερο χωριό του νησιού, τον Πύργο- που ταξιδεύει τον επισκέπτη σε όλες τις περιόδους άνθησης της τηνιακής μαρμαροτεχνίας, η Τήνος φιλοξενεί το Μουσείο του Κώστα Τσόκλη -στο παλιό δημοτικό σχολείου του χωριού Κάμπος-, το οποίο προβάλει το έργο του μεγάλου καλλιτέχνη καθώς και άλλων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που έχουν σχέση με το έργο του και φέρνει σε επαφή το ευρύ κοινό με τη σύγχρονη τέχνη. Βεβαίως, εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το «Σπίτι του Σκίτσου» στον Φαλατάδο, το οποίο είναι το πρώτο μουσείο γελοιογραφίας στη χώρα μας. Οι σημαντικοί γελοιογράφοι Κώστας και Βασίλης Μητρόπουλος επιλέγουν την γενέτειρα της μητέρας τους για να μουσειοποιήσουν τα χιουμοριστικά, πολιτικά σκίτσα τους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το «χειροποίητο νησί» όπως έχει χαρακτηριστεί η Τήνος απο τον σημαντικό φιλόσοφο Κορνήλιο Καστοριάδη, ο οποίος κάθε καλοκαίρι ερχόταν από το Παρίσι και παραθέριζε στο χωριό Τριπόταμος, είναι ένας τόπος που εμπνέει τους ανθρώπους της τέχνης και του πνεύματος.
Οι αποκαλύψεις της Τήνου συνεχίζονται στα μοναδικά χωριά που το Πάσχα και το καλοκαίρι «βουλιάζουν» από τους απανταχού Τηνιακούς που επιστρέφουν από τα μεγάλα αστικά κέντρα στον τόπο καταγωγής τους. Ο Φαλατάδος, ο Βώλακας ή αλλιώς Βωλάξ, ο Πύργος, τα Υστέρνια, ο Πάνορμος, η Καρδιανή, ο Τριπόταμος, τα Δυο Χωριά, η Κώμη και ο Τριαντάρος είναι μερικά μόνο από τα δεκάδες χωριά της Τήνου με πλακόστρωτες πλατείες, γραφικά σοκάκια, καμάρες, περιστεριώνες, πεζοπορικά μονοπάτια αλλά και τοπικές γαστρονομικές εκπλήξεις.
Απομονωμένες με δύσκολη πρόσβαση για λίγους και καλούς, κοσμοπολίτικες με beach bars, βολικές για οικογένειες με παιδιά, συναρπαστικές για ατελείωτο surfing, οι παραλίες της Τήνου καλύπτουν όλα τα γούστα και σίγουρα δεν περνούν απαρατήρητες. Ψαγμένες παραλίες όπως η Αγία Θάλασσα και η Λιβάδα, κοσμοπολίτικες όπως ο «οργανωμένος» Άγιος Φωκάς και η πανέμορφη Παχιά Άμμος, εναλλακτικές όπως τα Καλύβια και συναρπαστικές όπως η Κολυμπήθρα -που χωρίζεται σε δύο μικρότερες παραλίες για οικογένειες αλλά και για ακούραστους surfers-, συμπληρώνουν το παζλ των μαγευτικών παραλιών.
Όμως οι εκπλήξεις του ιερού νησιού των Κυκλάδων δεν σταματούν εδώ. Η Τήνος σου επιφυλάσσει και άλλες εκπλήξκεις, καθώς η γαστρονομική μαγεία του νησιού ξεδιπλώνεται σε κάθε πιάτο, περίσταση και εποχή, προσελκύοντας το ενδιαφέρον κάθε απαιτητικού ουρανίσκου. Αναμφίβολα, τα ηνία της γεύσης κρατάει η λούζα, ένα αλλαντικό που αποτελεί το ντελικατέσεν τον Κυκλάδων και γεννιέται στα χοιροσφάγια, ένα έθιμο που επιβιώνει από την εποχή του Βυζαντίου μέχρι τις ημέρες μας. Το τοπικό χοιρινό σκορδάτο λουκάνικο ή αλλιώς σαλσίσι, το σύγλινο ή αλλιώς τα μικρά κομμάτια χοιρινού κρέατος που διατηρούνται σε χοιρινό λίπος.
Επιπλέον, η Τήνος παρουσιάζει εξαιρετικά τυροκομικά προϊόντα, τα οποία εξάγονται με σταθερούς ρυθμούς εκτός νησιού. Η κοπανιστή, ένα μαλακό τυρί με αλοιφώδη υφή και έντονη πικάντικη γεύση, το τηνιακό τυράκι ή αλλιώς μπαλάκι, το πέτρωμα, η γραβιέρα και η μυζήθρα αποτελούν τα περήφανα τυροκομικά εδέσματα του νησιού.
Η Τήνος έχει αποσπάσει πολλά βραβεία και διακρίσεις χάρη στις… αγκινάρες της, οι οποίες καλύπτουν μια μεγάλη έκταση στο εύφορο λιβάδι της Κώμης. Μάλιστα αν ο δρόμος σας σας πάει τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου στην Κώμη, τότε θα βιώσετε τη μεγάλη «Γιορτή της Αγκινάρας», όπου θα δείτε την αγκινάρα να αποθεώνεται μέσα από παραδοσιακές και μοντέρνες συνταγές.
Ασυναγώνιστη σε γεύση είναι και η φρουτάλια, η διάσημη ομελέτα με λουκάνικο ή σύγλινο και πατάτες. Πρόκειται για μια γρήγορη και εύκολη συνταγή για τους βιαστικούς και τους καλοφαγάδες. Εξέχουσα θέση στις τηνιακές σαλάτες έχουν οι σπιτικές λιαστές τομάτες, τα αμπελοφάσουλα, η κάπαρη και ο κρίταμος. Επιπλέον, η Τήνος παράγει μέλι θυμαρίσιο εξαιρετικής ποιότητας, σύκα, ενώ είναι γνωστό για το ροζακί σταφύλι αλλά και το εθνικό της ποτό, την εύγεστη ρακή.
Τα παστέλια σερβίρονται σε φύλλα λεμονιού και τα κερνάνε στους γάμους και βαπτίσεις, τα αμυγδαλωτά, ξηροτήγανα αλλά και τα παραδοσιακά γλυκά τυροπιτάκια (τσιμπητά ή λυχναράκια) με φρέσκια μυζήθρα, ζάχαρη και πορτοκάλι, μονοπωλούν το γαστρονομικό ενδιαφέρον των επισκεπτών. Επίσης, δημοφιλές γλυκό είναι και η σκεπαστή, η οποία έχει την ίδια γέμιση με τις τυρόπιτες αλλά τοποθετείται με φύλο σε ταψί και σερβίρεται σε κομμάτια.