Με τη µακραίωνη ιστορία της, την ανόθευτη γοητεία της, τις φυσικές της οµορφιές, τα παλιά αρχοντικά της και τη ζωντάνια των κατοίκων της, η Σύρος είναι ένας προορισµός με έντονη πολιτιστική ζωή και γεύσεις που σε «αιχμαλωτίζουν» για πάντα.
Στην καρδιά των Κυκλάδων, η Σύρος στέκει με περηφάνια σαν γνήσια αρχόντισσα που «διαφεντεύει» τα νησιά του νοτιοανατολικού Αιγαίου. Είναι «ντυμένη» με τις ομορφότερες αποχρώσεις της κυκλαδίτικης παλέτας, «αναστατώνοντας» τα υπόλοιπα νησιά με το συνηθισμένο λευκό και το γαλάζιο χρώμα. Είναι ασυμβίβαστη, καθώς όσα χρόνια κι αν περάσουν μένει αλώβητη από τις τυμπανοκρουσίες των επιταγών για βίαιο εκσυγχρονισμό και επιθετική πρόοδο.
Η φινέτσα της Ερμούπολης με τα πλακόστρωτα σοκάκια, τις σομόν αποχρώσεις και τα φιλόξενα σπίτια με τις ολάνθιστες βουκαμβίλιες δίνουν μια μαγική πνοή στους περιπατητές της περήφανης πρωτεύουσας. Η επιβλητική εικόνα του λιμανιού της, με τους δυο λόφους, τη μεσαιωνική Άνω Σύρο με την μητρόπολη των καθολικών, τον Σαν Τζώρτζη και το Δήλι με την ορθόδοξη εκκλησία της Αναστάσεως, να στέκονται σαν ακούραστοι φρουροί, είναι από τις πιο εμβληματικές των Κυκλάδων.
Πρώτος σταθµός στην Ερμούπολη είναι το μεγαλοπρεπές Δηµαρχείο, επί της κεντρικής πλατείας της πόλεως, που φέρει την υπογραφή του Ερνέστου Τσίλερ. Το Δημαρχιακό Μέγαρο φαντάζει σαν το υπαίθριο «σαλόνι» της Ερμούπολης, αφού αποτελεί σημείο αναφοράς στις ανέμελες βόλτες, ενώ στα αμέτρητα σκαλιά του «ξαποσταίνουν» φοιτητές, παιδιά και ερωτευμένα ζευγάρια. Εκεί μάλιστα «ζωντάνεψε» φέτος και το Ελληνικό Πρωινό Σύρου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Γαστρονομικού Πολιτισμού της Σύρου «Syros Greatings». Στο αίθριο-«διαμάντι» του Δημαρχείου παρουσιάστηκε πλήθος τοπικών εδεσμάτων, από γραβιέρα Σαν Μιχάλη και τυράκι με μάραθο, λούζες και λουκάνικα, σταφύλια με κοπανιστή, φρισούρες, ντεκότο, τιριτιτίμ μέχρι λουκούμια και λουκουμάδες. Η Σύρος διαθέτει μια σημαντική ποικιλία από τοπικά προϊόντα που παντρεύουν τη γεύση, την παράδοση αλλά και την τεχνογνωσία.
Ένα ακόμη αρχιτεκτονικό κόσµηµα αποτελεί το θέατρο «Απόλλων», χωρητικότητας τριακοσίων πενήντα θεατών, το οποίο δημιουργήθηκε στα πρότυπα ιταλικών θεάτρων του 18ου αιώνα. Με τον ίδιο ενθουσιασμό κατακλύζονται και όσοι βρεθούν σε µία από τις συνοικίες των… εφοπλιστών της Ερµούπολης, τα Βαπόρια µε τα πολλά νεοκλασικά κτίρια και τα αρχοντικά µέσα στα στενά σοκάκια που βλέπουν στο ανοικτό πέλαγος. Στον αντίποδα της πλούσιας συνοικίας των Βαποριών, «πρωταγωνιστεί» η γειτονιά του μεγάλου Μάρκου Βαμβακάρη και «Πατριάρχη» του ρεμπέτικου, η Άνω Σύρος, όπου υπάρχει μουσείο με το σακάκι του Μάρκου Βαμβακάρη, τα παπούτσια του και ένα σωρό ακόμη προσωπικά του αντικείμενα. Μετά τη βόλτα από το μουσείο, καθίστε σε ένα από τα ταβερνάκια της Άνω Σύρας και απολαύστε μαζί με τα παραδοσιακά εδέσματα και τη μοναδική θέα προς το λιμάνι. Η Σύρος σφύζει από ζωή όλες τις εποχές του χρόνου, αφού οι επιλογές που προσφέρει στους κατοίκους της -από τους μόνιμους μέχρι τους φοιτητές αλλά και τους τουρίστες είναι αναρίθμητες και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αδιαφιλονίκητος βασιλιάς των παραδοσιακών προϊόντων του νησιού είναι το λουκούμι που έχει κάνει το όνομά του συνώνυμο με τη Σύρο. Με άμυλο, ζάχαρη, νερό και με αρώματα φρούτων και λουλουδιών, ξηρούς καρπούς και αξιοζήλευτη μαεστρία, το συριανό αφράτο λουκούμι έχει κατακτήσει όλη την επικράτεια. Λουκούμια με τριαντάφυλλο, περγαμόντο, βανίλια, μαστίχα, ινδική καρύδα, φιστίκι και αμύγδαλο σερβίρονται ως γλυκό, σνακ ή συνοδευτικό ροφήματος και προσφέρουν μια γαστρονομική απόλαυση πολλών καρατίων. Την επιτυχημένη πορεία του λουκουμιού ακολουθεί χρόνια τώρα και η χαλβαδόπιτα, η οποία «πατάει» σε παλιά βήματα πατροπαράδοτης τεχνικής και ζωντανεύει με τη μίξη θυμαρίσιου μελιού, γλυκόζης, ζάχαρης, αμυγδάλου, βανίλιας και αβγού.
Βεβαίως, η Σύρος είναι περήφανη για την τυροκομική μονάδα της η οποία κατέχει σημαντική παρουσία στη γαστρονομική ζωή του νησιού. Στη Σύρο άλλωστε παράγεται μεταξύ άλλων το φημισμένο τυρί Σαν Μιχάλη με το χρυσαφένιο χρώμα που αποτελεί προϊόν προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης, τη γραβιέρα Σύρου, το ανθότυρο, το γροθοτυράκι, αλλά και το τοπικό φρέσκο στρογγυλό τυρί, καθώς και αγελαδινό και πρόβειο γιαούρτι. Μάλιστα, η μεγαλύτερη τυροκομική μονάδα της Σύρου δημιουργήθηκε το 2013 από τους αδελφούς Στέφανο και Κώστα Βακόνδιο, οι οποίοι ασχολούνται περισσότερα από είκοσι χρόνια με την παραγωγή γάλακτος.
Στο αρχοντικό αυτό νησί με την ζηλευτή αρχιτεκτονική και την έντονη πολιτιστική ζωή, ο ταξιδιώτης γοητεύεται από τα χωριά όπου ο χρόνος μοιάζει να σταματά για να τους δοθεί η προσοχή που τους αξίζει. Από το γραφικό παραθαλάσσιο Κίνι με τη μεγάλη τουριστική κίνηση, τον Φοίνικα, ο οποίος διαθέτει το μοναδικό φυσικό λιμάνι της Σύρου, την Ποσειδωνία με τα παλιά αρχοντικά των πλούσιων Συριανών οικογενειών, τον Γαλησσά με τη φημισμένη αμμουδερή παραλία του μέχρη τη Βάρη με τους 1200 περίπου μόνιμους κατοίκους, η Σύρος γοητεύει τους επισκέπτες της.