The DeliFair Team
24 November 2016
Ελληνικές παροιμίες: Ο πλούτος της ελληνικής λαογραφίας είναι ανεξάντλητος. Παρακάτω θα θυμηθούμε ορισμένες Ελληνικές παροιμίες που «δανείζονται» λέξεις από την κουζίνα μας και δημιουργούν ευφάνταστα αποφθέγματα. Πολλά από αυτά παραμένουν ακόμη και στις μέρες μας σοφά και χρήσιμα…
Κάθε καρυδιάς καρύδι
- Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι.
- Των φρονίμων τα παιδιά, πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
- Όποιος μαγειρεύει, ξέρει τι τρώει.
- Ο ακαμάτης δεν τρώει τα αμύγδαλα, για να μην τα σπάσει.
- Εμείς ψωμί δεν είχαμε και ραπανάκια γυρεύαμε.
- Εμείς ψωμί δεν έχουμε κι η γάτα πίτα τρώει.
- Τα καλά τ’ αχλάδια τα τρώνε τα γουρούνια.
- Μάζευε κι ας είν’ και ρώγες.
- Κάθε καρυδιάς καρύδι.
- Σκόρδο και νερό κάνει τον άνθρωπο γερό.
- Την πικρή τη μελιτζάνα, πάχνη δεν την πιάνει.
- Τα σύκα είναι μαλακά, μα χαλούν τα δόντια.
- Αλωνάρη με τ’ αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια.
- Εγώ σ’ έχτισα φούρνε μου κι εγώ θα σε χαλάσω.
- Εσύ το κανταΐφι κι εγώ ούτε ψωμί αρμένικο.
- Η αλέστα έτρωγε πίτα κι κουτή καθόταν κι εκοίτα.
- Η κοιλιά με τ’ άντερα μαλώνουν.
- Η πείνα κάστρα πολεμά και κάστρα καταπίνει.
- Θα φάμε αέρα κοπανιστό.
- Κάλλιο να ’χει η τσέπη μου, παρά η κοιλιά μου.
- Κάλλιο το σημερινό ψωμί παρά η αυριανή πίτα.
- Κάποιος φούρνος γκρεμίστηκε…
- Μου ’ταξε φούρνους με καρβέλια.
- Μπουκιά και συχώριο…
- Να τρώμε και να πίνουμε να ’χουμε και το νου μας.
- Ξένο ψωμί και δικό σου μαχαίρι.
- Ο άνθρωπος ο νηστικός μπορεί να τραγουδήσει.
- Ο αχόρταγος κι ο λαίμαργος σκάβουν το μνήμα τους με τα δόντια τους.
- Ό,τι βάζεις στο πιάτο, πιάνει το κουτάλι σου.
- Ό,τι βγάζει η κυρα-Θωμαή, μια στο γλέντι και μια στο φαΐ.
- Οι πολλοί μάγειροι χαλούν τη σούπα.
- Όλα τα τζάκια που καπνίζουνε μαγειρεύουνε;
- Όποιος γλείφει τα πιάτα αλείφει τα μούτρα του.
- Όποιος μαγειρεύει, ξέρει να τρώει.
- Όποιος τρώει λίγο, τρώει πιο πολύ.
- Όποιος χορταίνει ύπνο, δε χορταίνει ψωμί.
- Όπου σου λεν να φας, φάε κι όπου δέρνουν φύγε…
- Όταν έχεις ψωμί είσαι έξυπνος.
- Όταν κοιμάται ο γιόκας μου ψωμί δε μου γυρεύει.
- Παίζει η κοιλιά του ταμπουρά.
- Πάτησε την πίτα.
- Πάτησε το ψωμί που έφαγε…
- Πεθαίνω της πείνας…
- Γλυκός σαν το μέλι και βαρύς σαν τ’ αλάτι.
- Όποιος πίνει βερεσέ κρασί, μεθάει δυο φορές.
Τρώγοντας έρχεται η όρεξη
- Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα…
- Περί ορέξεως ουδείς λόγος…
- Πολλά τζάκια καπνίζουν, λίγα μαγειρεύουν.
- Ρίχνει αλάτι σ’ όλα τα φαγιά.
- Σαν σκλάβος δούλευε και σαν αφέντης τρώγε.
- Σε τάβλα που δεν έστρωσες το χέρι μην απλώσεις.
- Στο ξένο φαΐ ούτε λάδι ούτε ξίδι.
- Όποιος έχει πολύ βούτυρο, βάζει και στα λάχανα.
- Η κουβέντα του δεν έχει αλάτι.
- Όσοι πίνουν και μεθούνε, λησμονούν όσα χρωστούνε.
- Στον αχόρταγο αν δώσεις το δάχτυλό σου, σου κόβει και το χέρι.
- Τα μάτια του νηστικού δε χορταίνουν.
- Το ζυμάρι όσο το ζυμώνεις φουσκώνει.
- Το πεινασμένο στομάχι, δεν έχει αυτιά…
- Το φαΐ των εννιά φτάνει για δέκα.
- Το χωράφι το άκαρπο, ποτέ του να καρπίσει.
- Του ήρθε λουκούμι…
- Του κρέμασαν το κουτάλι…
- Τρώγοντας έρχεται η όρεξη.
- Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.
- Αλλού παχνίζει, αλλού φουρνίζει…
- Άμα βρεις φαΐ, φάε. Αν βρεις ξύλο φύγε.
- Αναστενάζει και δειπνεί, κλαίει και γευματίζει.
- Από δω ως τα Γιάννενα για ένα καλό φαΐ.
- Δε χαρίζουμε κάστανα.
- Τα βρωμισμένα λάχανα κακη σαλάτα κάνουν.
- Πάτησε την πεπονόφλουδα.
- Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι.
- Μετρημένα κουκιά.
- Βράζει το τσουκάλι. Τι θα βγει, δεν ξέρουμε…
- Βράσε ρύζι.
- Βρεγμένο το θέλει το παξιμάδι…
- Για να ζυμώσεις το πρωί, αποβραδίς κοσκίνισε.
- Δε θέλει ρύζι με νερό. Θέλει νερό με ρύζι.
- Δε φοβάται ο παστουρμάς τ’ αλάτι.
- Δεν έχει ψωμί αυτή η δουλειά. Δε βγαίνει βούτυρο…
- Τ’ αγόρασε για ένα κομμάτι ψωμί.
- Φάγαμε ψωμί κι αλάτι…
- Χίλια μαντήλια και να ’χεις, χίλια πρόσωπα δεν τρέφεις.
- Χωρίς προζύμι, ψωμί δε γίνεται.
- Όταν τρώμε δεν μιλάμε
- Ο τεμπέλης δεν τρώει τα αμύγδαλα για να μην τα σπάει
- Από πίτα που δεν τρως τι σε νοιάζει κι αν καεί
- Τρώγοντας έρχεται η όρεξη
Φάτε μάτια ψάρια
- Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλο λόγο μην πεις
- Φάτε μάτια ψαριά και κοιλιά περίδρομο
- Φάε κουμπάρε λάχανα, στον πάτο πλέει το λάδι
- Ο νηστικός καρβέλια ονειρεύεται
- Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει
- Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν
- Όποιος δουλεύει δεν πεινά και αν πεινά δεν πεθαίνει
- Όποιος μπλέκεται με τα πίτουρα τον τρων οι κότες
- Όποιος καεί στο χυλό φυσάει και το γιαούρτι
- Όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα μικρό καλάθι
- Κοιλιά γεμάτη αυτιά δεν έχει.
- Λόγια της καραβάνας…
- Με το μέλι τρως πιο πολύ ψωμί παρά με το ξίδι.
- Αν κάνανε και οι μπαμπουροι μέλι, θα τρώγανε κι οι κατσιβέλοι.
- Το δέντρο από τον καρπό γνωρίζεται.
- Άπραγος στο ζύμωμα, στραβά κουλούρια πλάθει.
- Απ’ όσα λες κυρά μου, χορτασμένη είναι η κοιλιά μου.
- Ας γελάμε κι ας πηδάμε για να λεν πως δεν πεινάμε.
- Βγάζει από κρύο φούρνο ζεστό ψωμί.
- Βράζει στο ζουμί του/της…
- Εκείνος που περιμένει από άλλον, πολύ αργά δειπνεί.
- Έβγαλε τα κάστανα από τη φωτιά.
- Το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει.
- Της ελιάς τα μέσα και του καρυδιού τ’ απ’ έξω.
- Τα σύκα – σύκα και τη σκάφη – σκάφη.
- Τα ‘κανε ρόιδο.
- Μήδε ωμός τρώγεσαι, μήδε ψημένος…
- Υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια
- Ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα
- Δυο καρπούζια δεν χωράν σε μια μασχάλη
- Πόσα απίδια πιάνει ο σάκος
- Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλλα
- Κάθε πράγμα στο καιρό του και ο κολιός τον Αύγουστο
- Μαζί με το βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα
- Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι
- Είναι ακριβός στα λάχανα, φτηνός στα παραπούλια
- Καλόμαθε η γριά στο μέλι
- Κουβαλάει κρασί και πίνει νερό.
- Της γειτόνισσας τ’ αυγά είναι πάντα πιο μεγάλα.
- Σαν και σένα βρε κασίδη, χίλιους έχουμε στο ξύδι.
- Ακόμα δεν βγήκες από τ’ αυγό σου.
- Γι’ άλλους γεννάς τ’ αυγό, σε μένα κακαρίζεις.
Του ήρθε λουκούμι
- Αγκυλώθηκε η βασιλοπούλα από τ’ αυγό.
- Στο ίδιο καζάνι βράζουμε.
- Όταν έχεις ψωμί, είσαι έξυπνος.
- Βράσε ρύζι.
- Οποιος δε θέλει να ζυμώσει δέκα μέρες κοσκινίζει.
- Τώρα που έγινε η σάλτσα γιαούρτι, δεν έχουμε κουτάλι.
- Θα μας κάνει το χρυσό αυγό.
- Κότα-πίτα το Γενάρη και κόκκορα τον Αλωνάρη.
- Κάποιο λάκκο έχει η φάβα.
- Του ήρθε λουκούμι.
- Ο διψασμένος πίνει με σιωπή.
- Βρεγμένο το θέλει το παξιμάδι.
- Έχασε και τ’ αυγά και τα πασχάλια.
- Τέτοιος φίλος, τέτοια πίτα.
- Τρεις το αυγό κι ο κρόκος χώρια.
- Φάγαμε ψωμί κι αλάτι.
- Αυγά σου καθαρίζουνε;
- Ο χορτασμένος, τον νηστικό δεν τον πιστεύει.
- Ψωμί δε γίνεται χωρίς προζύμι.
- Οι πολλοί οι μάγειροι χαλούν τη σούπα.
- Πέσε πίτα να σε φάω.
- Εμείς ψωμί δεν έχουμε κι η γάτα σέρνει πίτα.
- Η τέχνη θέλει μάστορα κι η φάβα θέλει λάδι.
- Τ’ αγόρασε για ένα κομμάτι ψωμί.
- Κούρεψε τ’ αυγό και πάρε το μαλλί του.
- Το γάλα άμα χυθεί, δε μαζεύεται.
- Κούφια καρύδια, πίτα δεν κάνουν.
- Να λείψουν τα πιπέρια σου, να δω την προκοπή σου.
- Τον έκανε τ’ αλατιού.
- Κάτσε στ’ αυγά σου.
- Η βιάση ψήνει το ψωμί, μα δεν το καλοψήνει.
- Η γλώσσα του στάζει μέλι.
- Σε ξένο κρασί, νερό μη βάζεις.
- Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ’ αλεύρι.
- Αυγό να πάρεις απ’ αυτόν, κρόκο δεν βρίσκεις μέσα.
- Το ζυμάρι, όσο ζυμώνεις τόσο φουσκώνει.
- Τα κάστανα θέλουν κρασί και τα καρύδια μέλι.
- Το λέμε ειρωνικά, όταν το φαγητό που μας προσφέρουν σ’ ένα γεύμα είναι φτωχό.
- Κάθε πράγμα στον καιρό του, κι αυγά κόκκινα το Πάσχα.
- Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλο λόγο μη λες.
- Είναι παλληκάρι της φακής.
- Εγώ ψοφώ για το ψωμί κι ο άντρας μου δανείζει..
- Εκεί που ’ναι τα δόντια λείπουν τα παξιμάδια.
- Η προσταγή σου λάχανα κι ο ορισμός σου αγγούρια.
- Κάλλιο λάχανα με γλύκα, παρά ζάχαρη με πίκρα.