Το Μοναστήρι της Ορμύλιας: Ένας ανεκτίμητος πνευματικός «θησαυρός»

19 September 2017

Όταν η γαλήνη συναντά την αγνότητα και η συλλογικότητα τη δημιουργία, το συναίσθημα που σε κυριεύει δεν περιγράφεται με λόγια. Ουράνια γαλήνη, μια θάλασσα από αμέτρητα χαμόγελα, αγγελικές ψαλμωδίες που πλημμυρίζουν την ψυχή σου, προσευχές ακούραστων μοναχών που κρατούν αναμμένο το Φως για να βρίσκουμε το δρόμο μας μέσα στη νύχτα, πέτρινα καλντερίμια ανάμεσα σε ελιές, βοτσαλωτά δάπεδα που «ζωντανεύουν» την Κιβωτό του Νώε… Όταν περάσεις την πύλη του Μοναστηριού της Ορμύλιας νιώθεις ότι επιστρέφεις στο σπίτι σου. Γιατί απλά σπίτι μας είναι εκεί που χτυπά η καρδιά μας. Το Ιερό Κοινόβιο Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Μετόχι της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους στην Ορμύλια Χαλκιδικής είναι το σπίτι που είσαι πάντοτε ευπρόσδεκτος με «οικοδέσποινες» την απλότητα, την ανιδιοτέλεια, τη σεμνότητα, την βαθιά ειλικρίνεια και τις αξίες του ορθόδοξου μοναχισμού. Πώς θα σου φαινόταν ένας τόπος χωρίς δεύτερες σκέψεις και κριτική ματιά; Ένα μέρος που ξεχνάς να προσποιείσαι, να κατσουφιάζεις και να βρίσκεις δικαιολογίες;

Στα βόρεια παράλια των χερσονήσων της Κασσάνδρας και της Σιθωνίας, σε μια καταπράσινη περιοχή από ελαιώνες, ανάμεσα στις κοινότητες Ορμύλιας και Βατοπεδίου, εγκαταστάθηκε πριν από 43 χρόνια το γυναικείο μοναστήρι της Ορμύλιας. Το Αγιορείτικο Μετόχι στην Ορμύλια Χαλκιδικής είναι το μεγαλύτερο γυναικείο μοναστήρι στην Ελλάδα με 120 και πλέον μοναχές και οικουμενική ακτινοβολία. Κάθε μοναχή και μια ανοιχτή αγκαλιά, ένα ειλικρινές χαμόγελο, ζεστά λόγια αγάπης και μία ανακούφιση ότι στον κόσμο που ζούμε θα κυριαρχεί πάντοτε το καλό, αρκεί να θέλουμε να το δούμε.

Το Μοναστήρι της Ορμύλιας αποτελεί φάρο της Ορθοδοξίας
Το Μοναστήρι της Ορμύλιας αποτελεί φάρο της Ορθοδοξίας

Οι σημερινοί επισκέπτες της Μονής, όταν αντικρίζουν το εντυπωσιακό μοναστηριακό συγκρότημα, αδυνατούν να το φανταστούν καλυμμένο με κοπριά από τα κοπάδια και γεμάτο φίδια. Χαρακτηριστικά, ο κ. Αντώνης Ιορδάνογλου αναφέρει μέσα από τον Προσκυνηματικό Οδηγό ΟΡΜΥΛΙΑ των Εκδόσεων Ίνδικτος (2007) τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι μοναχές με επικεφαλής τη Γερόντισσα Νικοδήμη, ηγουμένη της αδελφότητος όταν εγκαταστάθηκαν το 1974 στο μετόχι και μεταμόρφωσαν τον έρημο αυτό τόπο σε ιερό: «Η ερήμωση που τις υποδέχτηκε ήταν σχεδόν πλήρης. Το μετόχι ήταν κάτι ανάμεσα σε στάνη και άθλια ερείπια. Πέτρινοι σκελετοί αδειανών κτηρίων και σκοτεινά ανοίγματα που έχασκαν χωρίς κουφώματα, είχαν μετατραπεί σε καταφύγιο για τα νυχτοπούλια και τα φίδια. Οι σαΐτες, οι οχιές και οι κουκουβάγιες είχαν γίνει –μαζί με τους νομάδες Σαρακατσάνους– οι νομείς του χώρου. Οι αδελφές συμφιλιώθηκαν αμέσως με την εικόνα, διότι γνώριζαν πως οι μεγάλες μορφές του μοναχισμού ασκήτεψαν σε πολύ χειρότερους τόπους. Οπλίστηκαν με κουράγιο και ενθουσιασμό για τη μοναχική ζωή και αποφάσισαν να κάνουν γη κατοικήσιμη την ερημιά – την δική τους πλέον ερημιά».

Ο πνευματικός πατέρας της αδελφότητας Γέροντας Αιμιλιανός με τις διδαχές του στήριξε και στηρίζει τις μοναχές στον ανηφορικό και δύσκολο δρόμο του μοναχισμού: «Το γεμάτο κοπριές κτήριο θα είναι γεμάτο από ψυχές οι οποίες θα δοξολογούν τον Θεόν και μέσα εις την υλιστικότητα της εποχής μας θα είναι πνεύματα τα οποία κάθε ημέρα θα στέκουν μεταξύ γης και ουρανού, σαν να μην είναι άνθρωποι αυτής της γης, αλλά σαν να είναι ουράνιοι άνθρωποι, σαν να είναι άγγελοι που κατέβηκαν από τον ουρανόν για να μας διδάξουν τι θέλει από εμάς ο Θεός, ο οποίος οπωσδήποτε δεν θέλει τίποτε άλλο από το να εφαρμόζωμε τον νόμον του και να τον αγαπάμε».

Με κόπο, αφοσίωση και πίστη, τα ερειπωμένα κτίρια μετατράπηκαν σε ένα πρότυπο του μοναστικού κοινοβίου στην Ελλάδα. Δημιουργήθηκαν καινούργιες πτέρυγες, τράπεζα, νέο αρχονταρίκι, βοηθητικά κτίρια, κελιά, ιατρείο, εργαστήριο βοτσαλωτών, εργαστήριο ψηφιδωτών κεντητήριο, ιεροραφείο, εργαστήριο παρασκευής τοπικών προϊόντων και κτηνοτροφική μονάδα. Εκτός όμως των παραπάνω, το Μοναστήρι της Ορμύλιας επιτελεί τιτάνιο κοινωνικό έργο μέσα από το ίδρυμα Ορμύλια-Κέντρο «Παναγία η Φιλανθρώπινη», το οποίο θεμελιώθηκε σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από την Μονή. Συγκεκριμένα, το Ίδρυμα περιλαμβάνει δύο τομείς κοινωνικής συμπαράστασης και προσφοράς: το Κέντρο Κοινωνικής Συμπαραστάσεως, Ιατρικής Προλήψεως και Ερεύνης «Παναγία η Φιλανθρώπινη» και το Κέντρο Διάγνωσης Έργων Τέχνης.

Κέντρο Κοινωνικής Συμπαραστάσεως, Ιατρικής Προλήψεως & Ερεύνης «Παναγία η Φιλανθρωπινή»

Για το λαμπρό έργο του Ερευνητικού Κέντρου μας μίλησε ο Ιερομόναχος Σεραπίων Σιμωνοπετρίτης, Οικονόμος του Ιερού Κοινοβίου του Ευαγγελισμού στην Ορμύλια Χαλκιδικής: «Το Ερευνητικό Κέντρο έχει δύο δράσεις: η μία δράση είναι κοινωνική και η άλλη ερευνητική. Το Κέντρο Κοινωνικής Συμπαραστάσεως, Ιατρικής Προλήψεως και Ερεύνης «Παναγία η Φιλανθρωπινή» πραγματοποιεί εδώ και 25 χρόνια δωρεάν προληπτικές εξετάσεις μαστού και τραχήλου της μήτρας. Έχουν εξεταστεί πάνω από 30.000 γυναίκες από τις γύρω περιοχές μέχρι την Θράκη. Υπάρχει μια πλήρη οργάνωση από πλευράς εξοπλισμού και μηχανημάτων, ενώ στο σοβαρό αυτό έργο συνδράμουν τις μοναχές και συνάδελφοί τους από τον ιδιωτικό τομέα, ενώ η ανάλυση των ευρημάτων γίνεται με σύγχρονες μεθόδους, που κάνουν το κέντρο της «Παναγία η Φιλανθρώπινη» ικανό να συνεργάζεται με αντίστοιχα Ευρωπαϊκά κέντρα. Επίσης, έχουμε αναπτύξει και ένα πρόγραμμα προληπτικής βοήθειας που απευθύνεται σε παιδιά που αντιμετωπίζουν σκελετικά προβλήματα. Για τα παιδιά πραγματοποιούμε εκδηλώσεις, ενώ το καλοκαίρι λαμβάνουν χώρα κατασκηνώσεις».

Μάλιστα, δίπλα στα σύγχρονα εργαστήρια ξεχωρίζει το υπερσύγχρονο συνεδριακό κέντρο 150 θέσεων, στο όποιο πραγματοποιούνται διάφορα διεθνή συνέδρια, είτε ιατρικά, είτε εκπαιδευτικά.

Το Ίδρυμα Ορμύλια - Κέντρο «Παναγία η Φιλανθρωπινή»
Το Ίδρυμα Ορμύλια – Κέντρο «Παναγία η Φιλανθρωπινή»

Διαγωνιστικό Κέντρο Έργων Τέχνης

Στη συνέχεια ο Ιερομόναχος Σεραπίων Σιμωνοπετρίτης, αναφέρεται στο Διαγωνιστικό Κέντρο Έργων Τέχνης: «Υπάρχει όμως το καθαρά ερευνητικό κομμάτι του ιδρύματος που είναι το Διαγνωστικό Κέντρο Έργων Τέχνης. Ξεκίνησε πριν 20 χρόνια περίπου από την ανάγκη των αδελφών του εργαστηρίου βυζαντινής αγιογραφίας να μελετήσουν βαθύτερα τις αρχές της βυζαντινής τέχνης. Υπάρχει μια ομάδα επιστημόνων σε συνεργασία των αδελφών που μελετούν τη σύσταση και τη δομή ενός έργου τέχνης, από τη βυζαντινή εικόνα, μέχρι έναν πίνακα, ένα άγαλμα, ένα γραμματόσημο, ή ακόμη και ένα νόμισμα. Έχουμε αναπτύξει μια υπερσύγχρονη μονάδα από πλευράς εξοπλισμού και είμαστε στην αιχμή της ερευνητικής δραστηριότητας σε διεθνές και διευρωπαϊκό επίπεδο. Μετέχουμε τόσο στο Δίκτυο των Ερευνητικών υποδομών της Ελλάδος όσο και στο Δίκτυο των Ερευνητικών υποδομών της Ευρώπης μέσα από κάποια Πανεπιστημιακά Ιδρύματα».

Αρχονταρίκι

Τους θερινούς μήνες οι αδελφές υποδέχονται τους προσκυνητές στο Αρχονταρίκι ή αλλιώς στον χώρο υποδοχής και φιλοξενίας του μοναστηριού. Εκεί οι ξύλινοι πάγκοι «σκεπάζονται» από ελληνικό καφέ, λουκούμι, δροσερό νερό και λόγια αγάπης, κατανόησης και γαλήνης από τις αδελφές της Μονής. Σε αυτόν τον πεντακάθαρο και κατάφυτο χώρο υποδοχής, στεγάζεται και το εκθετήριο της Μονής με την υπεύθυνη αδελφή να μας καλοσωρίζει. Εκεί εκτός από τα αμέτρητα βιβλία, τα αντίγραφα εικόνων και τα εργόχειρα των αδελφών, συναντάμε τα εξαιρετικά παραδοσιακά προϊόντα Ορμύλια.

Το εκθετήριο της Μονής συγκεντρώνει εξαιρετικά προϊόντα μοναδικής ποιότητας
Το εκθετήριο της Μονής συγκεντρώνει εξαιρετικά προϊόντα μοναδικής ποιότητας

Προϊόντα Ορμύλια

«Ελιές, ελαιόλαδο, αφεψήματα από χωράφια που δεν ραντίζονται, λικέρ, μέλι, χυλοπίτες με τα δικά μας αβγά και το δικό μας φρέσκο γάλα, νηστίσιμος τραχανάς με δώδεκα είδη κηπευτικών και μαρμελάδες» είναι ορισμένα από τα παραδοσιακά προϊόντα Ορμύλια που μας απαριθμεί η υπεύθυνη αδελφή. Σε μία έκταση 100 στρεμμάτων με 7,5 χιλιάδες ρίζες ελιές, προϊόντα όπως ελιές θρούμπες, πράσινες ελιές με ρίγανη και λεμόνι ή ξίδι, πράσινες ελιές βιολογικές σε άλμη και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο με βότανα έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη μακροσκελή λίστα των βραβευμένων προϊόντων Ορμύλια -που έκαναν το ντεμπούτο τους το 2014 -συναντάμε μεταξύ άλλων την αγιορείτικη ρίγανη, χαμομήλι, τσάι του βουνού, αγιορείτικο αφέψημα και εξαιρετικά λικέρ όπως βύσσινο, μαστίχα, καρυδάκι, μούσμουλο, ρόδι και limoncello.

Τα βραβευμένα προϊόντα Ορμύλια ξεχωρίζουν για την υψηλή τους ποιότητα και τις αγνές πρώτες ύλες
Τα βραβευμένα προϊόντα Ορμύλια ξεχωρίζουν για την υψηλή τους ποιότητα και τις αγνές πρώτες ύλες

Ποια είναι όμως τα προϊόντα που έχουν τις περισσότερες προκλήσεις στην παραγωγή τους; «Όλα έχουν μία μέριμνα και ένα κόπο. Παραδείγματος χάριν, όταν παρασκευάζουμε μαρμελάδες, μαζεύουμε τα φρούτα, τα πλένουμε, τα καθαρίζουμε και αφαιρούμε τα κουκούτσια όσων έχουν. Και αυτό είναι μόνο η αρχή. Ωστόσο, περνάμε πολύ όμορφα γιατί κάνουμε τις λεγόμενες παγκοινιές. Μαζευόμαστε όλες οι αδελφές μαζί και χωριζόμαστε σε ομάδες, κάποιες μαζεύουν τα φρούτα, άλλες τα πλένουν και άλλες τα καθαρίζουν. Επίσης, οι ελιές θέλουν τον χρόνο τους και τον κόπο τους. Αρχίζουμε μετά τις 15 Σεπτεμβρίου τις πράσινες για 15 ημέρες περίπου. Περνάμε από όλα τα κτήματά μας και μαζεύουμε με το χέρι τις ελιές σε κλούβες. Στη συνέχεια τις μεταφέρουμε στον διαλογέα για να βγάλουμε τα μεγέθη, μετά τις πλένουμε και στη συνέχεια τις βάζουμε στα βαρέλια με άλμη και κιτρικό οξύ. Τις πρώτες ημέρες πρέπει κάθε μέρα να μετράμε την αλατότητα και να μην πέφτει η άλμη πολύ γιατί διαφορετικά μαλακώνουν οι ελιές. Αρχές Οκτωβρίου τελειώνουμε με τις πράσινες και ανάλογα με τον καιρό ξεκινάμε τέλη Οκτωβρίου ή αρχές Νοέμβρη με τις μαύρες ελιές. Αυτή η παγκοινιά είναι η μεγαλύτερη, καθώς διαρκεί ένα μήνα. Είναι πάρα πολύ όμορφη διαδικασία. Χαιρόμαστε και την κοινωνία μεταξύ μας γιατί έχουμε την ευκαιρία να είμαστε όλες μαζί. Χωριζόμαστε σε τέσσερις ομάδες, υπάρχει μια υπεύθυνη αδελφή σε κάθε group και προστίθενται σε αυτές τις ομάδες και οι λαϊκοί που έρχονται να βοηθήσουν. Είναι πολύ ωραία κοινωνία και όλοι το χαιρόμαστε».

Τα μοναστηριακά προϊόντα ΟΡΜΥΛΙΑ διατίθενται από την εταιρεία ΛΩΤΙΣ Ε.Π.Ε.
Ιστοσελίδα: http://www.lotisfoodcompany.com
Διεύθυνση: Καλλιδρομίου 68, Αθηνα 11473
Τηλέφωνο: 2108838007